Nostalgia - co to jest? Uczucie nostalgii - jak sobie z nim radzić?

Nostalgią nazywamy dokuczliwą tęsknotę za czymś, co minęło, za przeszłością, dzieciństwem, domem rodzinnym, ojczyzną (w przypadku osób, mieszkających za granicą). Nostalgia to niejako poetycka forma tęsknoty, nierzadko jednak wielu z nas łapie się na tym, że to, co czuje to nie tylko tęsknota, ale już sentymentalna nostalgia. Czy takie - niezbyt przyjemne czasem - uczucie nostalgii może nieść dla nas coś dobrego? Jak sobie z nim radzić?

Czym jest nostalgia?

Pochodzi z języka greckiego i jest uczuciem kojarzącym się negatywnie, nie zawsze jednak musi tak być. Tęsknota może być okazją do zastanowienia się nad sobą, do spokojnych rozmyślań i wspomnień: również przyjemnych!

Kiedy czujemy nostalgię?

Kiedy zdarza się nam odczuwać nostalgię? Zwykle jest tak w sytuacji, gdy z jakiś przyczyn wracamy do czasów przeszłości: ktoś ją wspomina lub my zagłębiamy się w sentymentalnych wspomnieniach. Możemy to czynić np. z powodu rocznicy śmierci rodziców czy powrotu w rodzinne strony w czasie urlopu. Nostalgia może pojawić się jako odpowiedź na czyjeś wspomnienia oraz oglądanie pamiątek.

Nostalgia - jakie emocje jej towarzyszą?

Jakie uczucia wiążą się w nostalgią i mogą nam towarzyszyć, gdy ogarnie nas taki nastrój? Możemy odczuwać przede wszystkim smutek z racji tego, że minione chwile już nie wrócą. Nierzadko pojawia się żal, że czas tak szybko płynie, a nam po wielu osobach i zdarzeniach pozostają jedynie wspomnienia.

Może pojawić się także:

• rozrzewnienie,
• płaczliwość,
• ogromne wzruszenie.

Nostalgia wiązać się może z nastrojem przygnębienia ale i spokoju, który sprzyja refleksji nad sobą i swoim życiem. Poza emocjami, nastojowi nostalgii może towarzyszyć również bezsenność, brak apetytu, skłonność do melancholii,

Nostalgia a… - z czym możemy ją powiązać?

Nostalgie jako emocję, stan ducha, możemy powiązać z wieloma innymi pojęciami. Poniżej trzy ciekawe skojarzenia: związek nostalgii z melancholią, depresją oraz samotnością.

Nostalgia a melancholia

Nostalgia bardzo często kojarzy się nam z melancholijnym nastrojem. Czy melancholicy, czyli osoby o takim typie temperamentu mają większą skłonność do nostalgii? Owszem, melancholicy są osobami spokojnymi, zrównoważonymi, ze skłonnościami do odczuwania nostalgicznych stanów emocjonalnych. Łatwo oddają się marzeniom i wspomnieniom. Co ciekawe, dawniej zarówno nostalgia, jak i melancholia były uznawane za… choroby psychiczne! Zwykle jednak były mylnie "diagnozowane", a osoba na nie cierpiąca tak naprawdę była po prostu przygnębiona lub chora na depresję.

Nostalgia a depresja

A jak to jest z nostalgią i depresją? Czy osoby chore na depresję przezywają nostalgię? Czy nostalgia może prowadzić do depresji? Trudno na te pytania jednoznacznie odpowiedzieć. Warto pamiętać, że depresja jest chorobą psychiczną, poważnym zaburzeniem nastroju, które wymaga specjalistycznego leczenia, głównie psychoterapii oraz leczenia farmakologicznego. Osoba chora na depresję jest przygnębiona, stale odczuwa pesymistyczne myśli, nic jej nie cieszy. Owszem, w trakcie epizodu depresyjnego można odczuwać tęsknotę za tym, co było, aczkolwiek nostalgia ta jest niejako wyolbrzymiona, przesadzona, osoba chora wszystkie emocje przeżywa bardzo silnie, zwłaszcza te negatywne.

Czy nostalgia może powodować depresję?
Jest to zjawisko niezwykle rzadkie, jednak nagromadzenie bardzo silnych, negatywnych emocji może przyczynić się do powstania depresji, zwłaszcza, gdy nałoży się na to wiele innych okoliczności, np. osoba przeżyje coś przykrego, dużo na ten temat myśli, wspomina dawne, lepsze czasy, pogłębia się jej zły nastrój… Jest to jednak proces bardzo długotrwały.

Nostalgia a samotność

Czy nostalgia ma związek z samotnością? Owszem, ale zapewne inny, niż byśmy się spodziewali. Wielu z nas może się wydawać, że nostalgia wzmaga samotność, jest na szczęście odwrotnie. Nostalgia, czyli wspomnienia tego, co było, zwłaszcza dobrych chwil mogą stać się rewelacyjną bronią w walce z samotnością: wspominając dobre chwile poprawia się nasz nastrój, nie czujemy się tak samotni, gdy we wspomnieniach są z nami nasi bliscy i przyjaciele. A może, natchnieni nostalgicznymi wspominkami, zadzwonimy o dawno niewidzianego znajomego lub dalekiej kuzynki i odnowimy kontakt?

Uczucie nostalgii - jak radzić z nim radzić?

Czasami bywa tak, że uczucie nostalgii zbyt mocno nas ogarnia, czujemy się przygnębieni, mamy gorszy nastrój, czujemy, że dopada nas chandra. Wtedy nie zauważmy w nostalgii nic dobrego, mamy ochotę płakać za tym, co było i nie wróci, tęsknota jest bardzo silna. Co wtedy robić, jak sobie pomóc, aby nie wpaść w jeszcze bardziej depresyjny nastrój? Poniżej kilka sposobów na to, jak poradzić sobie z bardzo silnym uczuciem nostalgii.

1. Odetnij się od tego, co spowodowało nostalgię
Oglądasz fotografie dawnej miłości, zdjęcia nieżyjących krewnych? Przerwij to, zamknij album, wyłącz komputer, wyjdź z miejsca, które wywołuje uczucie nostalgii. Jeśli czujesz, że to uczucie jest zbyt silne, pojawiają się zbyt silne ale i negatywne emocje: odetnij się od tego, przerwij łańcuch wspomnień i zacznij myśleć o czymś innym. Chwyć telefon i zadzwoń do bliskiej osoby, wyjdź na spacer, włącz telewizor, posłuchaj wiadomości w radiu. Przestaw swoje myśli na inne tory, co pozwoli Ci nabrać dystansu do całej sytuacji.

2. Przypomnij sobie dobre chwile i połącz je z teraźniejszością
Wspominanie przeszłości nie jest złe, wręcz przeciwnie. Postaraj się jednak powiązać piękne wspomnienia z tym, co teraz dzieje się w Twoim życiu. Jeśli wspominasz dawną miłość, zastanów się, co ta osoba wniosła do Twojego życia: np. dzięki temu, że byliście razem odważyłaś się pójść na kurs prawa jazdy i dziś możesz cieszyć się z roli kierowcy. Zaplanuj z tej okazji ciekawą wycieczkę po okolicy. Jeśli wspominasz swój rodzinny dom i ogarnia Cię ogromna tęsknota, spójrz na swoje obecne miejsce zamieszkania i zastanów się, w czym te dwa domy są podobne: może tak samo jak mama układasz poduszki na kanapie lub wybrałaś podobny kolor płytek w łazience. Podobieństwa sprawią, że od razu poczujesz się lepiej w swoim mieszkaniu!

3. Pomyśl o tym, co teraz jest dobre
Jeśli ogarniają Cię wspomnienia na temat przeszłości, pomyśl o tym, co jest dobre i przyjemne, ale w tej chwili. Przekieruj dobre wspomnienia z przeszłości na czas teraźniejszy. Owszem, uwielbiałaś, jak mama piekła sernik i brakuje Ci tego, ale Ty przyrządzasz doskonałe babeczki, rewelacyjną zapiekankę z warzywami i pyszną zupę z dyni. Niech nostalgiczne wspomnienia pozwolą Ci dostrzec, że teraźniejszość również jest piękna i za pewien czas tak samo będziesz ją wspominać.

4. Wyciągnij wnioski z tego, co było i co jest
Nostalgiczne wspominanie minionych chwil jest doskonałą okazją do zastanowienia się nad tym, co było, do snucia refleksji ale i zastanowienia się nad swoim życiem. Jeśli wspominasz swój dom rodzinny, zastanów się, jakie było Twoje dzieciństwo, jakie miałaś relacje z rodzicami, rodzeństwem. Odnieś to do swoich relacji ze współmałżonkiem, dziećmi, a może widzisz podobieństwa do siebie i swoich rodziców, może podobnie postępujecie?

5. Zrób plany na przyszłość powiązane z przeszłością
Przeszłość i jej wspominanie może okazać się doskonałą okazją do zrobienia ciekawych planów na… przyszłość. Zamiast z płaczem wspominać dawną miłość, przypomnij sobie, gdzie chciałaś pojechać z ukochanym, a nie zrobiliście tego. Morze, góry, za granicę? A co stoi na przeszkodzie, aby ziścić te marzenia w czasie kolejnego urlopu? Zaplanuj wczasy i ciesz się nimi, bo mają dopiero nadejść. Uczyń z nostalgii okazję do poczynienia ciekawych refleksji ale i staraj się zamieniać negatywne emocje w pozytywne tak, aby tęsknota nie kojarzyła Ci się z czymś negatywnym.

Nostalgia - jest dobra czy zła?

Uczucie nostalgii jest dobre czy złe? Po tym, co przeczytaliśmy powyżej już wiemy, że niezmiernie trudno to określić. Z jednej strony kojarzy się z uczuciem negatywnym, które może przyczynić się do pogorszenia nastroju, osoba owładnięta nostalgią zatraca się we wspomnieniach, zapominając o tym, co obecnie dzieje się w jej życiu. Z drugiej jednak strony dobre wspomnienia mogą okazać się doskonałym lekiem na samotność ale i stać się punktem wyjścia do cennych refleksji nad samym sobą.

Jeśli ogarnie nas nostalgiczny nastrój pamiętajmy, aby wspomnienia czyniły dobro: były motorem do działania, przywoływały dobre emocje i sprawiały, że z radością spojrzymy w przyszłość.